خطرات اینستاگرام و معایب آن برای کودکان و نوجوانان چیست؟

اینستاگرام یکی از شبکه های اجتماعی پرکاربرد می باشد که تعداد کاربران فعال آن مدت هاست از مرز 1 میلیارد نفر گذشته است و به یکی از اپلیکیشن های ثابت تلفن های همراه هوشمند تبدیل شده است. امروزه تقریبا تمامی افرادی که علاقه مند به حضور در شبکه های اجتماعی هستند، یک اکانت اینستاگرام دارند و از طریق این شبکه اجتماعی به فعالیت های مجازی خود می پردازند. این شبکه اجتماعی علی رقم امکانات و مزایای بسیاری که دارد، در برخی موارد می تواند به یک ابزار بسیار خطرناک نیز تبدیل شده و برای بسیاری از افراد، مشکلاتی را به وجود آورد. این خطرات برای نوجوانان و کودکان که از این شبکه اجتماعی استفاده می کنند در مقیاس های بزرگ تری می تواند مشکلاتی را ایجاد کند که باید نسبت به آن ها آگاهی داشته باشیم. در این مطلب قصد داریم در رابطه با خطرات اینستاگرام برای نوجوانان و کودکان، نکاتی را مطرح کرده و بررسی کنیم که چرا این شبکه اجتماعی به عنوان بدترین شبکه اجتماعی در جوامع اروپایی، مطرح شده است.

خطرات اینستاگرام برای نوجوانان و کودکان

همانطور که اشاره شد، مدت زیادی از اعلام این خبر از سوی Royal Society for Public Health و Young Health Movement که در آن، اینستاگرام به عنوان بدترین و مضرترین شبکه اجتماعی پرکاربرد در دنیا لقب گرفته است، نمی گذرد. طبق این تحقیقات، شبکه اجتماعی اینستاگرام در صدر مضرترین شبکه های اجتماعی پرطرفدار قرار گرفت. این در حالی است که یوتیوب و توئیتر که در کشور ما با فیلترینگ مواجه هستند، به عنوان مثبت ترین شبکه های اجتماعی معرفی شده اند! همانطور که می دانید در ابتدای ورود اینستاگرام به کشور، زمزمه هایی از فلترینگ این شبکه اجتماعی شنیده می شد، اما اینستاگرام از فیلترینگ در امان ماند و همچنان پس از سال ها به کار خود ادامه می دهد.

طبق آخرین بررسی هایی که روی نوجوانان و جوانان صورت گرفته است شبکه های اجتماعی یوتیوب و توئیتر، به عنوان مثبت ترین شبکه های اجتماعی در بین پنج شبکه اجتماعی پرطرفدار در کل دنیا، شناخته شده اند و اینستاگرام به عنوان مضرترین آن ها شناخته شده است. اما شاید با خود بیاندیشید که چرا اینستاگرام باید در رده بدترین شبکه های اجتماعی قرار گیرد؟ برای پاسخ به این سوال باید به معرفی خطرات اینستاگرام برای نوجوانان و جوانان بپردازیم که در ادامه تعدادی از مهمترین این خطرات آورده شده اند.

کم شدن زمان استراحت

از دیگر خطرات اینستاگرام که نه تنها در نوجوانان و جوانان، بلکه در همه آحاد جامعه وجود دارد، کم شدن میزان استراحت و تایم خواب افراد می باشد. اینستاگرام از آنجا که یک شبکه اجتماعی با بهره گیری از هوش مصنوعی می باشد، با استفاده از الگوریتم های متنوع خود، دقیقا محتوایی را به شما نمایش می دهد که شما به آن علاقه مند هستید و ممکن است ساعت ها وقت خود را در آن صرف کنید بدون اینکه حتی متوجه گذر زمان شوید. همین موضوع سبب می شود که یکی دیگر از خطرات اینستاگرام ، کاهش شدید میزان استراحت و خواب باشد که در نوجوانان می تواند بسیار خطرناک ظاهر شده و حتی روی عملکرد تحصیلی آنان نیز تاثیر گذار باشد.

نارضایتی از امکانات و نوع زندگی

احتمالا تاکنون عباراتی مانند سلبریتی و یا لاکچری بودن را شنیده اید. این ها عباراتی است که امروزه در شبکه های اجتماعی بیش از هر چیز دیگری کاربرد دارد. لاکچری ها و یا سلبریتی ها، افرادی هستند که از لحاظ مالی مشکلاتی نداشته و دائما برای نشان دادن امکانات رفاهی خود، تصاویر و ویدیوهایی را از نوع زندگی و یا اموال و دارایی خود در اینستاگرام انتشار می دهند. این موضوع سبب می شود که افرادی که آن ها را دنبال می کنند، خصوصا نوجوانان و جوانان به طرز زندگی آنان حسادت کرده و دائما از امکانات رفاهی و نوع زندگی خود احساس نارضایتی داشته باشند.

نوجوانان معمولا در مواجهه با چنین مسائلی نمی توانند به سادگی کنار بیایند و این موضوع سبب بگو مگو ها و جر و بحث های فراوانی در محیط خانواده می گردد. باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که معمولا افراد از خوشی ها و لحظه های شاد خود در اینستاگرام، تصویر قرار می دهند و همین موضوع سبب می شود که ما از مسائل و درگیری شخصی آنان اطلاعی نداشته و زندگی آن ها را در رفاه کامل ببینیم. از خطرات اینستاگرام همین است که افراد نسبت به زندگی دیگران حسادت کرده و دائما خود را به جای آن ها تصور نمایند.

به نظر شما این فضاها برای این گروه از جامعه مناسب است؟

- از نظر زیرساختی ما هیچ آمادگی و امکانات خاصی را برای کودکان و نوجوانان فراهم نکرده ایم؛ از نظر محتوا آن بخشی که به عنوان تولیدات داخلی سالم محسوب می شود و پایبند به اصول اسلامی و ارزش های حاکم بر جامعه است، بطور عام آسیب کمتری دارد و پاک بودن و سالم بودن آن تا بخش زیادی اعمال شده است که البته این سالم بودن تنها برای کودکان انجام نشده بلکه به دلیل نظام ارزشی حاکم بر جامعه و اعتقادات حاکم برجامعه رخ داده است درغیر این صورت ما سالم سازی و پاکسازی خاصی برای کودک و تولید خاصی در حوزه محتوایی برای کودکان نداشته ایم و آنقدری که بتوانیم نیاز کودکان را تأمین کنیم، شاهد نبودیم. در این حوزه وضعیت مناسبی نداریم.

به نظر شما در فضای رسانه به ویژه فضای مجازی ، وجه سرگرمی برای کودک اولویت دارد یا آموزش؟

اینکه بخواهیم بگوییم کدام جنبه سرگرمی یا آموزش بر یکدیگر غلبه دارند، بیان این تفکیک کار سختی است. آمار ها نشان می دهد که بیش از 90 درصد وقت کاربران شبکه های اجتماعی، موبایل و اینترنت در حوزه های سرگرمی سپری می شود و سرگرمی می تواند در قالب بازی، دنبال کردن صفحه های سرگرمی در شبکه های اجتماعی و یا دنبال کردن سلبریتی ها باشد. هم اکنون امکان جداسازی این حوزه وجود ندارد.

در نظر داشته باشید که مغز ما در بخش ناخودآگاه ، اطلاعاتی که از چشم ، گوش و ... دریافت می کند را نهایتا به سمت استفاده در رفتار و تصمیمات بعدی خودش قرار می دهد. خوراک مغز اطلاعات است و خوراک جسم ما گوشت و سبزیجات .و ... حال اگر خوراک ما ناسالم باشد در نهایت بر روی عملکرد ما تاثیر می گذارد
پس لازم است بذر عادت درست در دریافت اطلاعات را در خود و فرزندانمان بکاریم و زمان متناسب تری را برای سرگرمی و اطلاعات پرکنده ی اینستاگرام و یا هر منبع اطلاعاتیه دیگر صرف کنیم